Groot, klein, opdringerig of ‘onzichtbaar’. Van staal of steen, hout of glas. Kunstwerken staan, hangen of liggen doorheen de hele gemeente Berg en Dal maar veel ervan vallen de bewoners nauwelijks meer op. Ze zijn er als het ware te bekend mee om ze bewust nog te zien. Voor Stichting Monument en Landschap is dat aanleiding om ze in de schijnwerper te zetten. Onder de noemer ‘Berg en Dal in Beeld’.
Verschillende afdelingen van de gemeente Berg en Dal leverden een lijst waarop zo’n 90 kunstwerken prijken. De Gelderse website www.beeldenvangelderland.nl bevat er sommige van, maar lang niet allemaal. Wel staan er andere genoemd, wat uiteindelijk het aantal kunstwerken in Berg en Dal op ruim 100 exemplaren brengt.
Sommige beelden staan bij scholen, andere bij (oorlogs-)kerkhoven of (oud-)gemeentehuizen, en weer andere in het landschap. Altijd is er wel een aanleiding of tijdsmoment geweest om kunstenaars opdracht te geven voor een bepaald werk op een bepaalde plaats. Meest recent -van december 2019- is ‘Bergen en Dalen’ in Groesbeek, op de rotonde Zevenheuvelenweg/Nieuweweg. Het is een enorme ijsbeer (van kunstenaars Blok&Lugthart) waarop de namen prijken van de gemeenten die sinds 2015 Berg en Dal vormen: Millingen aan den Rijn, Ubbergen en Groesbeek.
Het is niet vreemd dat grote kernen als Groesbeek. Berg en Dal, Millingen aan den Rijn en Beek-Ubbergen de meeste kunstwerken hebben. Opmerkelijker is dat ‘de kleintjes’ zich niet onbetuigd laten. In Ooij bijvoorbeeld zijn er bijna twee handenvol te zien. Kunstenaar Rob Stultiens voorzag er zijn werk van de titel ‘Het Leven in de Ooijpolder’ (Beatrixstraat) en vatte alle andere werken daarmee eigenlijk samen.
‘Berg en Dal in Beeld’ beoogt zoveel mogelijk informatie over het betreffende kunstwerk te geven. Behalve de locatie waar het is te zien, zijn dat de aanleiding, de maker(s), het jaartal en de gebruikte materialen.
Kijk voor de voortgang van de kunstwerken-rubriek regelmatig op www.monumentenlandschap.nl.
Bergen en Dalen (boven) staat sinds december in Groesbeek. Daaronder, vlnr: ’t Dichtertje (Nescio) in Ubbergen, Hemel en Aarde in Millingen aan den Rijn, en Ontmoeting in de Heilig Landstichting.