Na Pasen wordt in Kekerdom werk gemaakt van de restauratie van het rijksmonumentale Smitsorgel in de Laurentiuskerk, eveneens een rijksmonument. Twee enorme frontpijpen van het toen gerestaureerde orgel dreigen de kerk in te vallen; dat is aanleiding om ze allemaal te laten vervangen.
Bij de 150-jarige herdenking van het orgel in 2015 bleek dat de pijpen van te zacht materiaal zijn gemaakt waardoor ze beetje bij beetje verzakken. De restauratie is begroot op 17.000 euro.
Sinds 1865 staat het orgel in de buitendijks gelegen Kekerdomse kerk. Het is gemaakt door orgelbouwer Smits uit Reek en heeft sinds zijn komst meerdere (grote) restauraties meegemaakt. Bliksemschade in 1872 is door de maker zelf nog hersteld. Orgelmaker J. Winkels uit Boxmeer nam het orgel in 1897 en 1916 onderhanden tijdens fikse herstelwerkzaamheden.
Tot de Tweede Wereldoorlog bleef het orgel aardig intact, maar in de laatste oorlogsjaren liepen diverse pijpen forse schade op. Niet alleen toen, maar ook in 1976 heeft het Weertse bedrijf Vermeulen het herstel ervan op zich genomen. De restauratie van het orgel -en van de kerk zelf- waren in 1982 gereed.
Harry Sanders, vicevoorzitter van Parochie Maria Ten Hemelopening die eigenaar is van onder meer deze buitendijkse kerk, staat aan de basis van Stichting Vrienden van het Kekerdomse Kerkje (op de foto staat hij bij een tekening van het kerkje). Hij is er voorzitter van. Daarmee wilde hij een extra financieel ijzer in het vuur hebben voor de Laurentius en zijn schat. “Het doel van de stichting is om het orgel en de kerk als gebouw te behouden. De parochie reserveert jaarlijks 5000 euro, de stichting heeft haar vrienden die doneren. Verder houdt ze allerlei activiteiten.”
Sanders schat in dat 85 procent van de Kekerdommers de stichting steunt. “Er zijn genoeg bewoners die niet of amper in de kerk komen of weinig met het geloof hebben, maar die wel graag de kerk als gebouw hier overeind houden. Voor zowel gelovigen als de anderen is er nu gelegenheid om bij te dragen aan dit goede doel. Ik heb vanaf het eerste moment gezegd: kerkgangers die de stichting steunen, dienen wel ook hun kerkbijdrage te blijven betalen. En dat doen ze ook.”
Van het wel en wee van de vorderingen legt de parochie verantwoording af aan het bisdom dat kennelijk ziet dat het goed is zo. “Ik denk dat het voor het bisdom in 2014 reden is geweest om dit kerkje open te houden.” Een nieuwe periode –tot 2024- om orgel en kerk in stand te houden is ingegaan. Van de drie kerken (in Ooij, Millingen en Kekerdom) die Maria ten Hemelopneming overhoudt –de kerk in Beek is al en die in Leuth wordt nog verkocht- is Kekerdom volgens Sanders de kerk in de beste staat van onderhoud. “Dik een jaar geleden hebben we haar van binnen onderhanden genomen.”
In 2015 heeft orgelmaker Verschueren uit Ittervoort het orgel compleet onder handen genomen, onder meer door twee verzakte frontpijpen te herstellen. Ter versterking zijn toen messing profielen aangebracht en sommige voetpunten zijn voorzien van een dikkere, gegoten voet. Maar dat blijkt niet afdoende geweest te zijn.
“Drie jaar geleden bleken de frontpijpen de neiging te hebben te vallen. Van onder dreigen ze in te zakken omdat het gebruikte materiaal te zacht is. Daardoor kunnen ze uit het orgel vallen”, zegt Sanders. In 2015 zijn de twee grote pijpen eruit geweest en is aan de achterzijde een versteviging aangebracht. Dat is echter geen structurele aanpassing, daarom worden ze vervangen. “Verstevigen is zinloos.” De oplossing is nu: het hele front wordt vervangen door stevigere pijpen. De kosten ervan worden betaald uit het onderhoudsfonds. Ook de niet-sprekende frontpijpen worden na Pasen vervangen om een storend kleurverschil tussen oud en nieuw te voorkomen.”
Tekst en foto’s Henk Verhagen