Bijlage 1:

Kerkenvisie Berg en Dal in de maak

Gemeente krijgt 25.000 euro rijksuitkering om inventarisatielijst op te stellen

Door Henk Verhagen
GROESBEEK – De gemeente Berg en Dal wil nog voor de zomer een kerkenvisie opstellen, als kader om de toekomst van religieus erfgoed in beleid om te zetten. De kerkenvisie biedt houvast, onder meer in gevallen dat een kerk komt leegstaan en er aanvragen zijn om er een andere functie aan te geven. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed stelt een uitkering beschikbaar waarmee gemeenten hun kerkelijk erfgoed kunnen inventariseren. Berg en Dal krijgt 25.000 euro uit het potje.

“De ontwikkelingen rond de leegstaande kerk Goddelijk Hart van Jezus in De Horst hebben de gemeente Berg en Dal aan het denken gezet”, zegt beleidsmedewerker Hans Roothaert. “Er zou een brouwerij in komen, maar dat is niet doorgegaan. De vraag diende zich aan: hoe gaan wij met zoiets om?”

Programma
Op 10 november 2018 hebben de Minister van Onderwijs Cultuur en Wetenschap, de VNG, kerkvertegenwoordigers en andere betrokken partners ‘Samenwerkingsafspraken 2018-2021 Programma Toekomst Religieus Erfgoed’ getekend. Daarin onderschrijven zij dat het opstellen van kerkenvisies van belang is en dat zij dit willen stimuleren.
Met een kerkenvisie wordt beoogd om samen met kerkeigenaren burger- en erfgoedorganisaties een duurzame toekomstvisie te ontwikkelen voor de kerken binnen een gemeente. In de jaren 2019 tot en met 2021 stelt de Minister van OCW geld beschikbaar zodat gemeenten ambtelijke capaciteit kunnen vrijmaken om zo’n kerkenvisie op te stellen. De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) oordeelt of kerken terecht op de gemeentelijst staan.

‘Heel strikt’
“De Rijksdienst houdt zich strikt aan de door haar opgestelde criteria om de hoogte van de uitkering te bepalen”, zegt Roothaert. “Dat betekent dat alleen als gebedshuis voor een gemeenschap gebouwde kerkgebouwen in aanmerking komen voor de decentralisatie-uitkering lokale kerkenvisies. Kapellen en kloosterkerken worden niet meegeteld. Ook geen kerken die ooit onderdeel van een kloostercomplex zijn geweest. En ook niet de schuilkerk aan de Waterstraat 35 omdat het niet duidelijk herkenbaar is.”
Roothaert zou het liefst alle kerken op de lijst zetten; dat mag overigens van het Rijk maar ze komen dus niet allemaal voor een uitkering in aanmerking. Voor Berg en Dal staat de teller (nog steeds) op 19 ‘goedgekeurde’ gebouwen. Goed voor een bedrag van 25.000 euro dus. “Die uitkering is niet bedoeld”, zegt Roothaert, “om aanpassingen aan een gebouw mee te bekostigen, maar puur om de inventarisatie te doen.”
Tot nu toe heeft hij 33 objecten op de lijst staan. “Het zijn alle religieuze bouwwerken, inclusief kapellen en kloostercomplexen. Dat geeft aan hoe groot de invloed van de religie op de ontwikkeling van dit gebied is geweest.”

Zoveel mogelijk
De manier waarop Berg en Dal bezig is, is precies wat het Rijk beoogt. “Goed om te horen dat er enthousiasme is. De lijst is vooral voor de telling en de uitkering van belang”, reageert Jorien Kranendijk, programmaleider Toekomst Religieus Erfgoed. “Het is aan de gemeente zelf welke gebouwen ze meenemen, evenals ander religieus erfgoed dat niet meedoet voor de telling (begraafplaatsen, kloosterkerken en dergelijke).”
Kranendijk raadt de gemeente aan om ‘zoveel mogelijk mee te nemen zodat er een goed beeld komt van de totale opgave en vaak alles op elkaar van invloed is’.

Deel het op Social Media